İnme beyne giden hayati kan ve oksijen akışının ani bir şekilde kesildiği ya da azaldığı bir beyin krizidir. Kan akımının kesildiği bölgedeki hücreler hızlıca ölmeye başlar ve inmenin oluştuğu bölgeden yürütülen fonksiyonlar da geçici ya da kalıcı kayıplar meydana gelir.
İnme çeşitleri;
Belirtileri;
İnmeye Neden Olan Risk Faktörleri Nelerdir?
1. Tıbbi Risk faktörleri
Yüksek tansiyon, Diyabet(Şeker hastalığı), Yüksek kolesterol düzeyi, Atriyal Fibrilasyon adı ile bilinen kalp ritim bozukluğu.
2. Yaşam Biçimi Risk Faktörleri
Sigara kullanmak, hareketsiz yaşam tarzı, kilo fazlalığı, yanlış beslenme alışkanlıkları.
3. Değiştirilmeyen Risk Faktörleri
Yaş; inme geçiren hastaların %75’i 60 yaş civarındadır. 60 yaş sonrası her 10 yılda 2 katına çıkar.
Cinsiyet; 55 yaş üzeri erkeklerde kadınlara göre daha yaygın görülür. Yaş ilerledikçe inme oranı kadınlarda artar.
Acil Tedavi;
İnme tedavisi mümkün olan en kısa sürede yapılmalıdır. Beyin damarı tıkandığında, beyin dokusunda hasar oluşmaya başlar. Bu hasar bekledikçe daha da genişler. Tıkanan damar büyük olduğunda ve süre uzadığında beyin hasarı artar. Bir an önce damarın açılması ise tüm bunları engelleyerek beyin dokusunda oluşan hasarın genişlemesinin önüne geçer. Beyin dokusunda, inme nedeniyle oluşan hasarı, ne kadar kısıtlı tutabilirsek o derece erken ve hızlı düzelme sağlayabiliriz. Bu nedenle, inme söz konusu olduğunda hızlı tedavi erken ve hızlı düzelme demektir.
İnme belirtileri başladıktan sonra en geç ilk 4.5 saat içinde yapılabilen toplardamar içi pıhtı eritici ilaç uygulamasıdır. İdeali mümkün olan en kısa süre içinde yapılmasıdır. Bu tedavi pıhtıyı çözerek kan akışının hızlı ve etkin bir şekilde düzelmesine dolayısı ile inmenin düzelmesine yardımcı olur.
Eğer hastanın durumu bu tedavinin uygulanması için uygun değil ya da inmenin oluşmasından itibaren geçen zaman dilimi uzamış ise damar içi pıhtı çözücü tedavi uygulaması yapılamaz. Doktorunuz tedavide başka ilaç ve yöntemlere başvuracaktır.
Beyni besleyen ana damarlar pıhtı ile tıkanmış ise bu geniş damarların içindeki pıhtı kitlesinin eritilmesinde toplardamar yolu ile uygulanan pıhtı eritici ilaç yani intravenöz tromboliz tedavisi yeterli olmaz. Bu durumda tedavinin esas amacı anjiyo yöntemi ile tıkanan beyin damarının bulunarak ve özel cihazlarla pıhtının çıkarılması işlemidir. İlk 6 saatte uygulanan ‘anjiyografik pıhtı çıkarma tedavisi’ o denli yararlıdır ki, tedavi edilen 3 hastanın 1’i tamamen eski hayatına dönmektedir.
Bu iki tedavi uygulamalardan biri diğerine alternatif olarak kullanılmaz. Aksine, birbirlerini tamamlayıcı ve başarı arttırıcı olarak kullanılır.
Tekrarlayabilecek Yeni Bir İnmenin Önlenmesi;
Cerrahi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Şah Damarı Endarterektomi Tedavisi;
Karotis arterler boynun iki yanında bulunan ve beyne giden kan akımını sağlayan damarlardır. ( Şah damarı olarak ta bilinir ) Bu damarlarda darlık ya da tıkanma olduğunda boynun ön tarafından açılan bir kesiden, karotis artere ulaşılarak bu damarda daralmaya yol açan plakların damar duvarından sıyrılarak temizlendiği bir tedavi yöntemidir.
Anjiyoplasti Uygulaması;
Özel bir kateterle kasıktan girilerek beyinde plak nedeniyle daralmış damara olduğu bölgeye ilerlenir. Damarın dar kısmına gelindiğinde, kateterin ucunda bulunan balon şişirilerek damarın daralmış kısmının açılması ve damar çapının genişlemesi sağlanır. Böylelikle beyne giden kan akımında düzelme olacaktır.
Stentleme Tedavisi;
Kasıktan girilen özel kateterle beyindeki damarın plak nedeniyle daralmış bölgesine ulaşılır. Gerekirse kateter üzerinde bulunan balon şişirilerek dar olan kısım genişletilir. Daha sonra damardaki dar bölgeye stent (açılabilir çelikten yapılmış mini kafes) yerleştirilerek damardaki dar bölümün genişlemesi sağlanır. Beyne giden kan akımının düzelmesi sağlanır.