Meditial
Beta
Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu boy uzunluğuna göre vücut ağırlığının arzu edilen düzeyin üstüne çıkmasıdır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından da obezite, sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanmıştır.
Obezite; besinlerle alınan enerjinin (kalori) harcanan enerjiden fazla olması ve fazla enerjinin vücutta yağ olarak depolanması (%20 veya daha fazla) sonucu ortaya çıkan, yaşam kalitesini ve süresini olumsuz yönde etkileyen bir hastalık olarak kabul edilmektedir.
Obezitenin ilaçla tedavi yöntemleri
Obezitenin tam anlamıyla kilo kontrolünü sağlayan iştahı kesen bir ilacı yoktur. Mevcut ilaçların bir kısmı santral yani beyne etki ederek iştahı baskılamaktadır. Ancak beyin fonksiyonları tam olarak çözülememiş son derece karmaşık bir organdır.
Kısıtlı bilgilerimizle iştah merkezinin işlevi azaltılırken diğer bilmediğimiz merkezlerin aktivasyonu ya da baskılanması bu tür ilaçlarla mümkün olabilmektedir. Dolayısıyla son derece parlatılarak piyasaya sürülen ilaçların zamanla başka tür etkileri de ortaya çıkınca süratle piyasadan toplatıldığı bilinen bir gerçektir.
Bu tür ilaçlar; ya merkezi sinir sisteminde (beyinde) yerleşik iştah merkezinin işlevini ortadan kaldırır ya da ağızdan alınan gıdaların emilimini azaltarak kilo kontrolü yapmaları şeklinde özetlenebilir.
Kilo vermek isterken, geri dönüşü olmayan sorunlarla karşılaşmamak için doktorunuza danışmadan hiç bir şekilde ilaç kullanmamanızı şiddetle öneririz.
Obezite ve Metabolik Cerrahi
Obezite tüm dünyada yaygın olan ve hayatı tehdit edebilen sorunlara neden olabilen bir hastalıktır. Bu nedenle yakından takip ve tedavi edilmesi gerekir.
Obezite tek bir nedene bağlı gelişen bir hastalık değildir. Birden fazla etken bu hastalığın gelişmesinde söz konusu olabilmektedir. Bu nedenle obezite, birçok bölümden klinisyenin katıldığı, multidispliner bir yaklaşım ile ele alınmalı ve tedavi edilmelidir.
Birden fazla sağlık profesyoneli obezite tedavisinde yer alır ve hastaları varsa altta yatan hastalıklarından beslenme alışkanlıklarına, yemek yemeğe teşvik eden psikolojik durum bozukluğunun varlığına, hormonal dengesinin bozuk olup olmadığına göre değerlendirir.
Mide balonu;
Mide balonu ilk kez ABD Cleveland’de tıkayıcı kalp hastalığı nedeni ile kalp ameliyatı olacak aşırı şişman hastalarda ameliyat riskini azaltmak için kilo vermeye yardımcı bir yöntem olarak yaklaşık 20 yıl önce uygulanmış. Kazandığı başarı nedeni ile kullanımı gittikçe artmış ve yapısında yapılan iyileştirmeler sonrasında; kilo verme girişimlerinden biri olarak yerini almıştır. Mide balonu tıbbi silikondan yapılan, sönükken tüp şeklinde olup, içi sıvı ile şişirildiğinde ise küre şeklini alan 400 ila 700 ml hacminde düzenektir.
Mide balonunun uygulanması;
Bilinçli rahatlatma yöntemi ile (işlem sırasında genel anestezi gerekli değildir. Ancak hasta hiçbir şey hissetmez ve hatırlamaz) ağızdan endoskopik olarak (ameliyata gereksinim olmaksızın) yerleştirilen mide balonu, mide içinde kişinin özelliklerine bağlı olarak 400 - 700 ml sıvı ile şişirilir ve mide içinde bırakılır. İşlem yaklaşık 10 dakika sürmektedir. Sonrasında hasta 3 saat boyunca hastanede izlenir ve sonrasında evine gidebilir. Özellikle ilk 48 saatte mide balonu nedeni ile kasılma ve bulantı oluşabilir. Bu dönemde ilaç ile önlem alınmalıdır. Uyumlu olan ve ilaç kullanılan hastalarda nadiren sorun yaşanır. Gıda olarak ilk 48 saatte yalnızca sıvı alınmalı, sonrasındaki 4 günde ise püre halinde gıda tüketilmelidir. Mümkün olduğunca az miktarda ve sık gıda ile başlanır sonrasında ise özellikle yüksek kalorili sıvılardan kaçınılması ve mümkün olduğunca katı gıda tüketilmesi istenir. Katı gıda alımında balonun hacim etkisi ile çabuk doygunluk olur.
Mide balonu genel kabulde 6 ay tutulmakta sonrasında balon değiştirildiğinde 6 ay daha devam edilebilmektedir. Mide balonunun bir yardımcı yöntem olduğu ve hasta uyumunun ve istekli olmasının başarıdaki en önemli etken olduğu unutulmamalıdır.
Yutulabilir mide balonunun uygulanması;
Elipse yutulabilir mide balonu, diğer mide balonlarından farklı olarak endoskopisiz bir şekilde mideye yerleştirilir. Yutulabilir mide balonu bir kapsül içerisindedir. Kapsül bir bardak su ile yutulduktan sonra ona bağlı kateter ile birlikte mideye kadar iner. Ardından kapsülün doğru yerde olup olmadığını kontrol etmek amacıyla, röntgen kontrolü yapılır. Mideye inen kapsül, çözülmeye başlar. Bu noktada, kapsüle 550 ml su doldurulur. Daha sonra balonun dolu olduğundan emin olmak için sağlık uzmanı tarafından ikinci bir röntgen kontrolü yapılır.
Mide balonu uygulaması genel olarak;
Gebelikte, büyük mide fıtığı olan, reflüye bağlı ileri dönem yemek borusu hasarı olan hastalarda, ülseri olan ağır gastriti olan hastalarda, kronik aspirin kullanan, ya da ciddi düzeyde psikolojik hastalığı olan kişilerde uygulanmamalıdır.
Mide balonu tedavisinde olası komplikasyonlar;
Mide balonunda en önemli nokta hastanın istekli ve uyumlu olmasıdır. İlk 48 saat sonrasında nadiren devam eden bulantı kasılma ve öğürme olabilir. Çok nadir olarak balonun inmesi, delinmesi ve enfekte olması oluşabilir. Yine çok nadiren ilaç desteğine rağmen uyumsuzluğa bağlı mide balonu çıkartılabilir.
Mide balonu ile nasıl bir başarı oranı amaçlanır?
Uyumlu ve istekli olmak mide balonu ile kilo vermede son derecede önemlidir. Yeme düzenine dikkat eden uyumlu ve istekli davranan kişilerde ortalama 6 aylık dönemde 20 kg vermesi beklenir.
Mide tüpleştirme:
Vücut kitle endeksi (VKİ) yüksek hastalarda ABD de uzun süredir altın standart ameliyat olarak uygulanan Gastrik Bypass (Mide Baypası) ameliyatının hem cerrahi risk hem de uzun dönemde karşılaşılabilen komplikasyonlar nedeni ile daha düşük cerrahi risk ve komplikasyon oranı ile birlikte benzer uzun dönem sonuçları olan mide tüpleştirme tekniği geliştirildi. Mide tüpleştirme hem kısa iyileşme süreci hem de normal yaşantıya hızlı dönüş sağlaması nedeni ile hızla popüler hale gelmiştir.
Mide bandı ameliyatlarında düşüş görülürken Avrupa ve Güney Amerikada en hızlı yaygınlaşan kilo verme ameliyat tekniği haline geldi. ABD’de ise sayısal olarak kullanımı mide baypasına yaklaşmaktadır.
Mide tüpleştirme tedavisinin uygulanması:
Mide tüpleştirilmesi hacim kısıtlayıcı yöntemle kilo vermeyi sağlar. Midenin antrum olarak tanımlanan son kısmında küçük bir rezervuar bırakılarak midenin geri kalan kısmı yemek borusu boyutlarına yakın şekilde küçültülür. Ameliyat laparoskopik olarak uygulanır ve ekibimizin ortalama süresi bu ameliyat için 45-60 dakikadır. Hasta hastanede 3 gün kalır ve evine fiziksel olarak normal hareket düzeyine dönmüş olarak dönebilir. 2 haftalık bir diyet sonrası normal yemek düzenine dönebilir.
Mide tüpleştirme ameliyatının en büyük kazanımı cerrahi risk ve uzun dönem komplikasyonlarda belirgin azalmaya karşın mide baypasına çok yakın sonuç vermesidir. Ameliyat süresi yarıya inmekte, eve dönüş ve iyileşme süresi belirgin şekilde azalmaktadır. Mide barsak dizgesinin (sisteminin) doğal yolu değiştirilmediği için emilim bozulmaz ve vitamin mineral emilememesi nedeni ile hayat boyu ilaç kullanımı gerekmez.
Boyunuzu kilonuza oranlama işlemine VKİ yani vücut kitle indeksi denir. Kilonuzun bu sağlıklı değer düzeyinde olup olmadığını anlamak için VKİ hesaplaması yapmanız gerekir. Bu işlemi yapabilmek için ise bir yöntem bulunmaktadır.
Vücut Kitle İndeksi Nasıl Hesaplanır?
Vücut kitle indeksi (VKİ) = Vücut ağırlığı (kg) / boy uzunluğunun karesi
İdeal kilo = Ulaşılmak istenen VKİ değeri x boy uzunluğunun karesi
Örnek ideal kilo = 24 x (1.60×1.60) = 61.4 kg
19‐24 yaş arasındaki yetişkinler için VKİ ve vücut ağırlığı değerlerini gösteren
tablo şöyle:
