Çocukluk döneminin bitmesiyle kız ve erkek çocuklarında ergenlik dönemi başlamaktadır. Bu dönem kızlarda 7-14 yaşları arasındayken, erkek çocuklarda 10-16 yaş arasında devam eden bir süreçtir. Bu süre zarfında fiziksel ve ruhsal birçok değişiklik yaşanmaktadır. Tabiki bu gelişimler kız ve erkek çocuklarında farklılık göstermektedir. Bu dönemde ailelerin çocuklarına gösterdikleri tutum ve davranışlar çocukların ileride nasıl biri olacağı konusunda ipuçları vermektedir.

Kadınlarda salgılanan hormana östrojen, erkeklerde salgılanan hormona testesteron adı verilmektedir. Bu dönemde artık daha gerçekçi ve mantıklı düşünmeye başlanılır. Çocuk döneminde yaptığı hareketler ve alışkanlıklar ise değişime uğrar. Giydiği kıyafetlerin tarzı, okuduğu kitapların türü, izlediği filmlerin dahi değişime uğrari, hatta daha önceki alışkanlıklarını saçma dahi bulabilirler. Vücuttaki belirli değişimler ile çocuk, cinsellik olarak kendisini fark etmeye başlar. Ergenliğin yaşı coğrafi konum ve şartlarına göre sürekli değişmektedir. Sıcak olan bölgelerde ergenlik erken görülürken, soğuk olan bölgelerde daha geç görülmektedir. Dolayısıyla tüm bu dönemde ailelerin çocuklarıyla ilgilenmeleri ve onlara olan davranışlarının, çocukluk dönemindeki gibi olmaması önemlidir.

Fiziksel Değişim

Kız ve erkek çocuklarının fiziksel özellikleri farklı olduğundan bu dönemde değişik belirtilerin görülmesi olağan bir sonuçtur. Kız çocuklarındaki en önemli değişim göğüslerinde büyüme görülmesidir. Bu dönemde göğüslerinde ağrı ve kaşınma hissederler. Kasıklarında ve koltuk altlarında kıllanmalar görülmektedir. Boyun uzaması ve kalça kemiğininde büyümesi sonucu daha kadınsı bir görünüm kazanırlar. Ayrıca bu dönemde östrojen hormonu yoğun bir biçimde salgılanmaya başladığından adet görülmeyede başlanır.
Erkek çocuklardaysa, 10 yaşlarındaylen testislerde büyüme gerçekleşmektedir. Daha sonrasında, penis bölgesinde ki kıllanma ve büyüme görülmektedir. Bütün vücudunda belirli aşama ve bölgelerle kıllanma gözlemlenir. Boyda ise ani bir uzama gerçekleşmeye başlar. Bu uzama 10-30 cm arasında görülebilmektedir. Bu uzamayla beraber kaslarındada artış görülecektir. Penisleri olgulaşacak ve sertleşme oluşacaktır. Testeronun salgılanmasıyla sperm üretilmeye başlanacaktır. Bunların yanında yüzlerinde sivilce çıkmaya başlayacak ve bunu çok büyük bir sorun olarak göreceklerdir, dış görünüşe önem verdiklerinden utanmada gerçekleşmeye başlayacaktır.

Ruhsal Özellikleri

Bu dönemde fiziksel değişim ile beraber, duygusal olarak da büyük çöküntüler yaşanır. Karşı cinse ilgi duyulmaya başlanır. Karşı cinse olan ilgisi ve bu ilişkilere olan merakından okul hayatında düşüşte görülebilmektedir. Ailelerinin ve okullarının koymuş olduğu kuralları bu dönemde arkadaşlarının verdiği cesaretlerle birlikte çiğneme isteği oluşur. Madde kullanımı bu dönemde oldukça fazla görülmektedir. Özellikle ebevenylerden biri sigara içiyorsa çocuklar ailelerine özenerek sigaraya başlama hevesi görülebilmektedir. Ailesinden sürekli olarak baskı ve şiddet gören çocuklarda ergenliğe girdiklerinde büyük sorunlar görülmektedir. Onlarda istemediği şeyler gerçekleştiğinde veya önlemek için şiddet yoluna başvuracaklardır. Bu nedenle, bu dönemde aileye oldukça fazla iş düşmektedir. Bencilliğin oldukça fazla olduğu bu dönemde sürekli ilgi ve takdir görmek isterler. Bundan dolayı, eğer ortada bir sorun varsa ailelerin çocuklarına belli etmemesi gerekmektedir. Bedeninden ve vücudundaki gelişimlerden utanabilen çocuklarda içine kapanma sorunları meydana gelebilmektedir. Sık sık kendilerini dünyadan koparıp hayal dünyasına atabilmektedirler, bu hayaller genelde aşık oldukları veya hoşlandıkları biri ile olan hayallerdir.

İnsanların hayata bakış açıları ergenlik döneminde oluşmaktadır. Bu dönemde kimlikleri oluşacağından ve ailelerini örnek alacaklarından, yine ebeveynlerinin oldukça dikkatli olması gereken bir dönemdir. Sosyal gelişim olarak yaşam felsefesine önem veren çocuklar, bu dönemde kötü arkadaşlıklar sonucunda kötü alışkanlıklar edinebilir, tarikat veya terör gruplarına merak duyabilirler. Tüm bu nedenlerle ailelerin bu konuda bilinçlenmesi, ilgili ve yönlendirici bir tavır sergilemeleri gerekmektedir. Ancak bunu sert davranışlarla yapmamalarıda önemlidir.