Şizofreni, beyindeki kimyasal maddelerin iletiminde bir bozukluk olması ve beyin yapısında bazı farklılıkların görülmesiyle ortaya çıkan bir beyin hastalığıdır. Hastalığın aktif (alevlenme) ve pasif (iyileşme) dönemleri vardır. Her ne kadar tedavi edilebilir olsa da tamamen düzeltilemez.

Dünyada 60-65 milyon, ülkemizde ise 600 binden fazla şizofreni hastası vardır. Yani dünyada her yüz kişiden birinde şizofreni hastalığı görülür. Genelde 16-25 yaş arasında ortaya çıkar. Başlama yaşı ne kadar düşerse hem beyinde hem de kişilik üzerinde hasar o kadar fazlalaşır. Bu da hayatı daha da kötü bir hale getirir. Yapılan beyin görüntüleme yöntemleriyle de beyinde bazı farklılıklar göze çarpmaktadır. Beynin bazı bölümleri küçüktür. Beyindeki boşluklar daha da genişlemiştir. Bu yüzden şizofreni hastalarının plan yapması, karar vermesi, sorunları çözmesi güçleşir. Karşıdaki kişiyle ne konuşacağını bilemez.

Belirtileri;

• Toplumdan soyutlanarak, iç dünyasına kapanması
• Yorum yapan sesler duyma
• Kendi düşüncelerini yüksek sesle duyma,
• Düşünce sokulması ve düşünce çekilmesi
• Duygularının bir dış güç tarafından yönlendirildiğini düşünme
• Uyku problemleri
• Cinsel konulara eğilimde artma
• kesin teşhisi koyabilmek için bu belirtilerin en az altı ay devam etmesi gerekmektedir.

Daha Çok Kimlerde Görülür?
Her 10 hastanın ailesinden birinde birinci derece yakın akrabalarında görülmektedir. Pek çok araştırma göstermektedirki, genetik yatkınlık olmasına rağmen şizofreninin tetiklenmesi için çevresel faktörler son derece önemlidir. Bunun yanında bilim insanları doğumdan önce fetüsün yeterli seviyede beslenmemesi ya da belirli virüslere maruz kalması, doğumda gelişen pek çok problem veya psikolojik faktörler gibi çevresel etkiler şizofreninin gelişmesinde etkili olduğunu düşünmektedir.

Stres ve Şizofreni Arasındaki İlişki

• Şizofreniyi tetikleyen nedenler genelde sevilen birinin kaybedilmesi, işi veya evi kaybetmek, boşanma ya da bir ilişkinin sona ermesi, fiziksel, cinsel, duygusal ya da ırksal suistimal gibi stresli olaylardır.
• Elbette buna benzer deneyimler sağlıklı kişilerde şizofreniye doğrudan sebep olmazi fakat hastalığa yatkınlığı olan kişilerde şizofreninin ortaya çıkmasına sebep olabilirler.
• Marijuana, kokain, LSD gibi belirli uyuşturucular şizofreni yatkınlığı olan insanlarda hastalığı tetikleyebilir.
• Bilim insanlarınca yapılan araştırmalarda, 15 yaşın altındaki ergen kişilerde düzenli marijuana kullanımının 26 yaşına kadar şizofreni görülme olasılığını, kullanmayan insanlara göre 4 kat arttırdığını göstermiştir.
• Obsesyon, karar alma mekanizmasının bozulmasından kaynaklı olarak ortaya çıkar. Motivasyon sağlayıcı, iletim hormonu da diyebileceğimiz dopamin hormonunun artması insanın gerçekle olan ilişkisini minimuma çeker. Zamanlama sorunu doğurur ve halisilasyonlar görmesine neden olur.