Her yaÅŸta görülebilen ve pek çok farklı sebeplerle ortaya çıkabilen menisküs, geliÅŸen saÄŸlık teknolojisi sayesinde  oldukça kolay tedavi yöntemlerine sahiptir.

Menisküsler diz ekleminde yer alan C ÅŸeklinde kıkırdak benzeri yapılardır. Diz eklemini oluÅŸturan iki ana kemik olan femur ve tibia arasında yer alırlar. Biri iç diÄŸeri dış olmak üzere her dizde ikiÅŸer tane menisküs bulunur. Ä°ki kemik arasında yerleÅŸen menisküsler bir conta gibi görev yaparak eklem kıkırdağını anormal yüklenmelerden korurlar. Dize gelen yüklerin taşınması ve aktarılmasında çok önemlidirler. Ayrıca eklem yüzlerinin uyumluluÄŸunu artırırlar ve eklem sıvısının eklem içi dolaşımına katkıda bulunurlar. Menisküsler olmadığında diz eklemine gelen yükler doÄŸrudan eklem kıkırdağına binerek erken aşınmaya yani osteoartrite yol açarlar.
Gençlerde ve ileri yaÅŸtaki bireylerde menisküs yırtıklarının oluÅŸ ÅŸekli farklıdır. Gençlerde, menisküsün yırtılması için çok ciddi bir travma gerekir. Bu genellikle sabit ayak üzerinde dönme hareketi sırasında oluÅŸur. Futbol, basketbol, kayak gibi sporlarda oluÅŸan yırtıklar buna örnektir.
Yıllar geçtikçe menisküsler saÄŸlamlık ve esnekliklerini kaybederek “dejenere” olurlar. Dejenere menisküslerin çok daha kolay yırtılabilirler. Ä°leri yaÅŸtaki bireylerde basit bir çömelme veya halıya takılma ile menisküs yırtıkları oluÅŸabilir.
Dış menisküs, iç menisküse göre daha hareketlidir, bu nedenle iç menisküs yırtıkları daha sık görülür. Nadir de olsa, menisküslerde doÄŸuÅŸtan ÅŸekil bozuklukları olabilir. Bu tip menisküsler yırtılmaya daha müsaittir ve çocuk yaÅŸlarda bile belirti verebilir.

Vücudumuzun En Sıkıntılı Bölgelerinden Biri; Menisküsler

Genellikle sporcularda görülen menisküs ancak günlük hayatta görülebilmesi için ters bir hareket veya atılan yanlış bir adım ile dizin burkulması gerekir. Pek çok belirtisi olan menisküsün, en yaygın belirtisiyse aÄŸrı, boÅŸalma hissi ve dizde ÅŸiÅŸliktir. Büyük yırtıklarda menisküs parçası yer deÄŸiÅŸtirir ve diz içine kaçarak dizin kitlenmesine yol açar. Bu durum kiÅŸinin yürümesini zorlaÅŸtırmaktadır.

Belirtileri Nelerdir?

• Menisküs yırtıkları oluÅŸurken hastalar genellikle ani bir aÄŸrı batma ya da yırtılma hissederler.
• Yırtılan menisküsün hangisi olduÄŸuna baÄŸlı olarak aÄŸrı dizin iç ya da dış kısmında daha belirgindir.
• Birkaç saat içinde dizin içinde sıvı veya kan toplanmasına baÄŸlı olarak diz ekleminde ÅŸiÅŸlik ortaya çıkar.
• Genellikle yaralanan dizin üzerine basmak mümkündür ancak topallama vardır ve sporcular genellikle sporu bırakmak zorunda kalırlar.
• Yaralanma ÅŸiddetli ise menisküs yırtıklarına diz ekleminin çapraz ya da yan baÄŸlarının kopmaları da eÅŸlik edebilir.
• Bu durumda dizde emniyetsizlik ve boÅŸluk hissi gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.
• Bazen yırtılan menisküs parçası, diz eklemini oluÅŸturan kemiklerin arasında sıkışarak diz hareketini engeller.
• Kilitli diz olarak bilinen bu durumda erken dönemde cerrahi tedavi yapılması gerekir.
• Zaman geçtikçe dizdeki yaygın aÄŸrı azalarak ilgili menisküsün üzerinde noktasal hale gelir.
• AÄŸrı özellikle ani dönüÅŸlerde ve çömelme sırasında ortaya çıkar.
• Yırtık menisküs parçaları eklem yüzleri arasına girerek dizde takılma ve kilitlenme gibi belirtilere yol açabilir.
• Bu beraberinde daha önceden dizde olmayan kıtırtı benzeri seslere de yol açabilir.

Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Dizin uzun dönem saÄŸlığı için çok önemli olan görevlerini yerine getirmeleri için menisküs yırtıklarında ilk seçenek onarımdır. Menisküslerin damarlanma özellikleri nedeniyle iyileÅŸme yetenekleri çok yüksek deÄŸildir ve menisküs yırtıklarının kabaca beÅŸte biri tamire uygundur. Menisküs tamiri günümüzde artroskopik cerrahi ile yapılmaktadır.
Gençlerde menisküs yırtıklarının tedavisi çoÄŸunlukla cerrahidir. Çok nadir görülen ve tam kat olmayan bazı küçük yırtıklar dışında menisküslerin kendiliÄŸinden iyileÅŸme yeteneÄŸi yoktur. Belirgin yakınmaları olan hastalarda cerrahi müdahale ile menisküs yırtığı onarılmaya çalışılır, eÄŸer yırtık onarıma uygun deÄŸilse yırtık olan kısım çıkartılır.
Ä°leri yaÅŸtaki hastalarda menisküs yırtıklarına genellikle dizde artroz (aşınma, yıpranma, kireçlenme) eÅŸlik eder. Bu durumda sadece menisküs yırtığına müdahale etmek sorunu tam olarak çözmeyebilir. Doktorunuz bu durumda ilaç tedavisi ile belirtilerin baskılanmasını, eklem içi enjeksiyonları, artroskopik cerrahiyi ya da artroskopi ile birlikte kemik düzeltici ameliyatlardan birine karar verecektir.

Kaslarınızı güçlendirin

Yeni saÄŸlık teknolojileriyle beraber tedavi süreci çok kolay hale gelmiÅŸtir. Cerrahi müdahale kapalı yöntemle yapılır. Bu nedenle, hastanın iyileÅŸme süreci daha çabuk olabilmektedir. Hastalar ameliyatın ertesi günü taburcu edilmektedir. Ameliyatta yırtık kısım çıkarılmış ise; ameliyat sonrası dönemde hasta günlük yaÅŸamına kısa sürece döner. Ancak, menisküs yırtığına dikiÅŸ uygulanırsa, yaklaşık 3-4 hafta süreyle dize yük vermeden koltuk deÄŸneÄŸi desteÄŸi ile yürümek, kas gücü ve eklem hareketlerini kaybetmemek için fizik tedavi ve ev egzersizleri uygulamak gerekmektedir. Menisküs yırtığının oluÅŸmaması için diz çevresi kasları güçlendirilen egzersizler yapmak, dizi zorlayıcı hareket ve aktivitelerden kaçınmak, kilo almamak ve fiziksel aktiviteler öncesinde ısınma hareketlerini yapmak çok önemlidir.